რა არის რეტინობლასტომა?
რეტინობლასტომა არის თვალის კიბო, რომელიც იწყება ბადურაზე.
რეტინობლასტომით, ძირითადად, ავადობენ ბავშვები, თუმცა იშვიათად გვხვდება ზრდასრულებშიც.
რეტინობლასტომა, თვალის კიბოს იშვიათი ფორმა, თვალის კიბოს ყველაზე გავრცელებული ტიპია ბავშვებში. კიბო შესაძლოა გავრცელდეს როგორც ერთ, ისე ორივე თვალზე.
სიმპტომები
ვინაიდან რეტინობლასტომათი უფრო ხშირად ჩვილები და ბავშვები ავადობენ, სიმპტომები იშვიათია.
შეიძლება შეამჩნიოთ შემდეგი ნიშნები:
- თვალის გუგის ცენტრში ჩნდება თეთრი ფერი, როდესაც პატარას თვალებს სინათლე ხვდება (მაგალითად, ფოტოს გადაღებისას);
- თვალების სხვადასხვა მიმართულებით მოძრაობა;
- თვალების სიწითლე;
- თვალების შეშუპება.
როდის მივმართოთ ექიმს?
აუცილებლად მიმართეთ პედიატრს თუ შენიშნეთ ნებისმიერი ცვლილება, რაც ბავშვის თვალთანაა დაკავშირებული და რაც გაშფოთებთ.
რეტინობლასტომის ოჯახური ანამნეზის შემთხვევაში აუცილებლად აცნობეთ ინფორმაცია ექიმს - მემკვიდრული წინასწარგანწყობა ერთ-ერთი რისკ-ფაქტორია და რეკომენდებულია პატარა ადამიანის თვალის ჯანმრთელობის მდგომარეობა სისტემატურად შემოწმდეს.
გამომწვევი მიზეზი
რეტინობლასტომა ვითარდება მაშინ, როდესაც ბადურაში არსებული ნერვული უჯრედები გენეტიკურ მუტაციას განიცდის. მუტაციის გამო უჯრედები პათოლოგიურ ზრდას განაგრძობენ და მრავლდებიან - წესით კი, ნორმალურ მდგომარეობაში, ჯანსაღი უჯრედი იღუპება. უკონტროლოდ დაყოფილი, გამრავლებული უჯრედები გროვდება და სიმსივნედ ფორმირდება.
რეტინობლასტომის უჯრედები შესაძლოა შეიჭრას თვალში ღრმად და ასევე ახლომდებარე სტრუქტურებიც დააზიანოს. თვალის კიბო შესაძლოა მეტასტაზირდეს სხეულის სხვა არეშიც, მაგალითად, ტვინსა და ხერხემალში.
კლინიკურ შემთხვევათა დიდ პროცენტში გენეტიკური მუტაციის ზუსტი გამომწვევი მიზეზი, სამწუხაროდ, უცნობი რჩება.
მეცნიერები გამოთქვამენ მოსაზრებას, რომ სავსებით მოსალოდნელია პაციენტმა (ბავშვი) მშობლისგან გენეტიკური მუტაცია მემკვიდრეობით მიიღოს.
მემკვიდრული რეტინობლასტომა
გენური მუტაცია, რომელიც ზრდის რეტინობლასტომისა და სხვა კიბოს განვითარების რისკს, შესაძლოა მშობლიდან ბავშვს გადაეცეს.
მემკვიდრული რეტინობლასტომა მშობლიდან ბავშვის ორგანიზმში ავტოსომურ-დომინანტური სქემით გადადის, რაც იმას ნიშნავს, რომ მხოლოდ ერთი მშობლის გენური მუტაციის შემთხვევაშიც კი ბავშვი იმყოფება დაავადების ჩამოყალიბების მაღალ რისკ-ჯგუფში.
გთხოვთ, გაითვალისწინოთ, მიუხედავად იმისა, რომ გენეტიკური მუტაცია ზრდის რეტინობლასტომის რისკს, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ბავშვის ორგანიზმში დაავადება აუცილებლად ჩამოყალიბდება.
რეტინობლასტომის მემკვიდრული ფორმის დროს დაავადება ადრეულ ასაკში ვლინდება და ამ ტიპის კიბო, როგორც წესი, ორივე თვალზე ყალიბდება.
წყარო:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/retinoblastoma/symptoms-causes/syc-20351008
